并纳ΘてЗ笷 ノ癬てЗ琌菠糭剪摆瓜
У?р?сейы Федераци | |||||
---|---|---|---|---|---|
Российская Федерация | |||||
| |||||
У?р?сейы паддзахадон гимн |
|||||
![]() |
|||||
Официалон ?взаг | уырыссаг | ||||
С?йраг сахар | М?скуы | ||||
Стырд?р сахарт? | М?скуы, Бетъырбух, Новосибирск, Екатеринбург, Д?ллаг Новгород, Хъазан, Самар?, Омск, Челябинск, Ростов-Доныл | ||||
Хицауиу?джы хуыз | Республик? | ||||
Территори | |||||
? ?д?пп?т | 17 125 187 км2 | ||||
? Доны у?лцъары % | 4,22 | ||||
Ц?рджыт? | |||||
? Бахыгъд (2023) | ↘146 447 424[1] ад. | ||||
? Сфыст (2021) | 147 182 123 ад. | ||||
? ?нгомад | 8,55 ад./км2 | ||||
?МП | |||||
? ?д?пп?т (2006) | 1,746 трлн.[2] долл. | ||||
Валют? | У?р?сейы сом | ||||
Интернет-домен | .ru, .su, .рф[3] | ||||
Код ISO | RU | ||||
?ОК-ы код | RUS | ||||
Телефонон код | +7 | ||||
Сахатон таг | UTC+2 — UTC+12 | ||||
|
|||||
![]() |
У?р?се[1] (уырыс. Россия), официалон ном у У?р?сейы Федераци (уырыс. Российская Федерация) у федералон ?рд?гпрезидентон республик? Евразийы ц?гаты. Ныгуыл?н?й ск?с?нм? ?мар?н у Норвеги, Финлянди, Эстони, Латви, Литва, Польш?, Белорусси, Украин?, Абхаз, Гуырдзыстон, Хуссар Ирыстон, Азербайджан, Хъазахстан, Китай, Монголи ?м? Ц?гат Корейим?. Доныл ын ис ар?н АИШ-ы штат Аляск?им? ?м? Японим?. 17 милуан квадратон километр ахсг?й?, У?р?се у дунейы стырд?р б?ст?. Й? ц?рджыты ным?цм? г?сг? та у дунейы фар?ст?м. Ц?ры дзы 142 милуан ад?ймаджы. Й? с?йраг ?м? стырд?р сахар у М?скуы.
У?р?се у минералон ?м? энергион ресурсты стырд?р дар?г, нефт ?м? ?рдзон газы стырд?р къахджыт?й иу.
Ц?рджыт?
[ивын | Бындур ивын]?д?пп?т?й ц?рджыты ным?ц у 141 888,9 мин ад?ймаджы (1 июны 2008), дунейы ц?рджыт?й 2,13 %. Уыдон?й 4/5 ц?рынц б?ст?йы европ?йаг хайы (Уралим?). Ад?м?й 73% ц?рынц сахарты.
У?р?сейы ц?рынц 180 ад?мыхатт?й фылд?р, уыдон?й уырыс сты 81,5% (2002-?м азы сфыстм? г?сг?).
Ир?тт?й с? фылд?р хай ц?рынц У?р?сейы (Ц?гат Ирыстон ?м? ?нд?р регионты).
Истори
[ивын | Бындур ивын]- Рагон Уырыс (уырыс. Древняя Русь), Киевы Уырыс (862—1242)
- Владимиры кънйазад (1157—1389)
- М?скуыйы кънйазад (1246—1389)
- Стыр М?скуыйы кънйазад (1389—1547)
- Уырысы паддзахад (1547-?м азы 16 январы — 1721-?м азы 22 октябры)
- У?р?сейы импери (1721-?м азы 22 октябры — 1917-?м азы 1 сентябры)
- У?р?сейы республик? (1 сентябры — 1917-?м азы 25 октябры (7 ноябры))
- У?р?сейы Советон Федеративон Социалистон Республик? (сыр?зт 25 октябры (7 ноябры) 1917-?м азы, 1922—1991 Советон Ц?дисы сконды)
- Советон Социалистон Республик?ты Ц?дис (1922-?м азы 30 декабры — 1991-?м азы 26 декабры)
- У?р?сейы Федераци (1991-?м азы 25 декабры — ныры р?ст?г)
С?йраг сах?рт?
[ивын | Бындур ивын]- 862—882 — Новгород
- 882—1243 — Киев
- 1243—1389 — Владимир
- 1389—1712 — М?скуы
- 1712 21 майы—1728 — Бетъырбух
- 1728—1732 — М?скуы
- 1732—1918 — Бетъырбух (1914-?м азы 18 август?й й? ном уыд Петроград)
- 1918-?м азы 12 мартъий? ныры р?ст?гм? — М?скуы
Президентт?
[ивын | Бындур ивын]- Борис Ельцин (10 июлы 1991— 5 ноябры 1996)
- Виктор Черномырдин (Х?ст? ?хх?стг?н?г; 5 — 6 ноябры 1996)
- Борис Ельцин (6 ноябры 1996— 31 декабры 1999)
- Владимир Путин (31 декабры 1999— 7 майы 2008)
- Дмитрий Медведев (7 майы 2008— 7 майы 2012)
- Владимир Путин (7 майы 2012 — ныры онг)
?рдз
[ивын | Бындур ивын]Ц?дт?
[ивын | Бындур ивын]Байкал у дунейы арфд?р цад, стырд?р ?рдзон ?дз?хх донуат. Ладог?йы цад у Европ?йы стырд?р ?дз?хх цад.
К?с ноджы
[ивын | Бындур ивын]




Фиппаин?гт?
[ивын | Бындур ивын]- ↑ ?нд?р ар?х ном ирон ?взаджы у Уырыс.